Υπάρχει συνήθως μεγάλος ανταγωνισμός μεταξύ των διαφορετικών Κέντρων Διαιτησίας για το ποιος έχει τους πιο καινοτόμους, αποτελεσματικούς και αποδοτικούς κανόνες διαιτησίας.[1] Ο ανταγωνισμός συνήθως πυροδοτεί την καινοτομία και αυτό οδήγησε πολλά Κέντρα να βελτιωθούν εισάγοντας νέους κανόνες που στοχεύουν στην προσφορά καλύτερων επιλογών στα μέρη της διαιτησίας. Μια τέτοια λύση είναι η διαδικασία της Επείγουσας Διαιτησίας – μια διαδικασία κατά την οποία ο αιτητής μπορεί να υποβάλει αίτηση στο Κέντρο Διαιτησίας για διορισμό Διαιτητή Έκτακτης Ανάγκης στα αρχικά στάδια της διαδικασίας – πριν από το διορισμό του διαιτητικού δικαστηρίου.
Ο Διαιτητής Έκτακτης Ανάγκης θα εκδώσει απόφαση έκτακτης ανάγκης πριν από τη σύσταση του δικαστηρίου, η οποία είναι παρόμοια με τα προσωρινά διατάγματα που εκδίδονται από το δικαστήριο ή τα διαιτητικά δικαστήρια.
Ένας μεγάλος αριθμός Κέντρων Διαιτησίας έχει εφαρμόσει αυτή τη διαδικασία. Για παράδειγμα, το Διεθνές Εμπορικό Επιμελητήριο σημείωσε αύξηση στις αιτήσεις της Επείγουσας Διαιτησίας, οι οποίες μέχρι τις αρχές του 2018 έφτασαν τις 78. [2]
Τα προσωρινά διατάγματα είναι αιτήσεις των διαδίκων στο πλαίσιο δικαστικών διαδικασιών που αποσκοπούν, μεταξύ άλλων, στη διατήρηση του status quo ante διασφαλίζοντας ότι διατηρείται η ίδια κατάσταση πραγμάτων πριν από την έναρξη της διαδικασίας, προκειμένου το κύριο αντικείμενο της διαδικασίας (όπως περιουσιακά στοιχεία ή αποδεικτικά στοιχεία) να μην αλλοιωθούν.[3] Τέτοια μέτρα έχουν εδώ και αρκετό καιρό αναγνωριστεί από τα δικαστήρια μας για υποβοήθηση της διαιτησίας και περιλαμβάνουν αιτήσεις για μη αποξένωση περιουσιακών στοιχείων, διατήρησης αποδεικτικών στοιχείων ή για ασφάλεια εξόδων.[4]
Δεδομένου του σκοπού τους και του επείγοντος χαρακτήρα των μέτρων αυτών, συνήθως υποβάλλονται χωρίς ειδοποίηση στο άλλο μέρος (ex–parte). Εάν τα μέτρα αυτά επιτύχουν, εκδίδεται διάταγμα από το δικαστήριο. Για λόγους φυσικής δικαιοσύνης, το δικαστήριο ορίζει στη συνέχεια νέα ημερομηνία, έτσι ώστε ο εναγόμενος να υποβάλει την ένστασή του/της και στη συνέχεια αποφασίζεται κατά πόσο το προσωρινό μέτρο που εξασφαλίστηκε αρχικά πρέπει να παραμείνει σε ισχύει, να απορριφθεί ή να τροποποιηθεί.
Το αντίκτυπο που έχουν αυτά τα μέτρα στις δικαστικές διαδικασίες είναι τόσο μεγάλο, που δεν έχουν περάσει απαρατήρητα και έχουν χρησιμοποιηθεί και σε διαιτητικές διαδικασίες, όπου το διαιτητικό δικαστήριο δύναται να εκδώσει ενδιάμεσες αποφάσεις εν αναμονή της έκβασης της διαιτησίας.[5] Πρόσφατα, ωστόσο, εισήχθησαν σε ακόμη πιο αρχικό στάδιο: αυτό είναι το στάδιο πριν από τη σύσταση του διαιτητικού δικαστηρίου και είναι αυτό που έχει επιτευχθεί μέσω του μηχανισμού της Επείγουσας Διαιτησίας.
Ένα σημαντικό πλεονέκτημα της Επείγουσας Διαιτησίας είναι ότι η διαιτησία καταλήγει σε μονοθυριδική υπηρεσία (one-stop-shop) όπου τα μέρη, επιλέγοντας να εφαρμόσουν τους κανόνες π.χ. του Διεθνές Εμπορικού Επιμελητηρίου, δεν χρειάζεται να στραφούν σε διαφορετικές δικαιοδοσίες για να αιτηθούν προσωρινά διατάγματα.[6] Επιπλέον, αποφεύγεται η ταυτόχρονη εξάρτηση από πολλά δικηγορικά γραφεία σε διαφορετικές δικαιοδοσίες –που μπορεί επίσης να είναι πηγή εξόδων καθώς και παρεξηγήσεων κατά την επικοινωνία.[7]
Ένας λόγος για τον οποίο τα μέρη μπορούν να επιλέξουν τη διαιτησία είναι η ταχύτητα και αποτελεσματικότητα της, αποφεύγοντας έτσι μια μακρά δικαστική διαδικασία. Όπως αναφέρθηκε ήδη, σύμφωνα με τους Κανόνες του Διεθνούς Εμπορικού Επιμελητηρίου, η Επείγουσα Διαιτησία προβλέπει για ακόμη πιο γρήγορη διαδικασία όπου το αποτέλεσμα αναμένεται εντός 1-2 εβδομάδων. Δεν πρέπει βεβαίως κάποιος να υποτιμά την αποτελεσματικότητα των προσωρινών διαταγμάτων που εκδίδονται από το Δικαστήριο – αφού θεραπείες από το Δικαστήριο δυνατόν να χορηγηθούν και την ίδια ημέρα.[8]
Ένα επιπρόσθετο πλεονέκτημα της Επείγουσας Διαιτησίας, είναι ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε περιπτώσεις όπου είναι απαραίτητο να τηρηθεί η εμπιστευτικότητα κατά τη διαδικασία ή όπου η εμπειρία των διαιτητών ενέχει σημαντικό ρόλο στην έκβαση της διαδικασίας[9]. Ως εκ τούτου, σε περιπτώσεις όπου το δικαστήριο δεν έχει πείρα στο υπό εξέταση θέμα, η ικανότητα του Διαιτητή Έκτακτης Ανάγκης μπορεί να αποτελεί την καταλληλότερη λύση για την εν λόγω υπόθεση.[10] Προσθέτοντας στα πιο πάνω, η Επείγουσα Διαιτησία μπορεί να χρησιμοποιηθεί όταν σε κάποια δικαιοδοσία τα Δικαστήρια δεν εκδίδουν εύκολα, διατάγματα επείγουσας φύσης[11].
Τέλος, η Επείγουσα Διαιτησία μπορεί να χρησιμοποιηθεί όπου δεν μπορεί να εκδοθεί προσωρινό διάταγμα δικαστηρίου.[12] Αυτό μπορεί να συμβαίνει για παράδειγμα όταν τα μέρη έχουν συμφωνήσει να αποκλείσουν τη συμφωνία κάποιου δικαστηρίου.
_____________________________________________________________________________
[1] Βλ. James Rogers and Matthew Townsend, ‘New HKIAC administered arbitration rules in the works’ (2013) Int ALR
[2] ICC, “ICC announces 2017 figures confirming global reach and leading position for complex, high-value disputes” (07/03/2018) <https://iccwbo.org/media-wall/news-speeches/icc-announces-2017-figures-confirming-global-reach-leading-position-complex-high-value-disputes/>
[3] Practical Law Arbitration, “Interim remedies: a quick guide” (Resource ID 8-383-6461)
[4] Βλ. James Freeman and Louise Fisher, Allen & Overy, “Arbitration of banking and financial disputes” (Resource W-012-5557) <www.practicallaw.com>
[5] International Chamber of Commerce Rules of Arbitration (“ICC Rules (2017)”) (1 March 2017), α 28
[6] Nikolaus Pitkowitz και Alice Fremuth-Wolf, ‘Chapter VI. The Vienna Repositioning Propositions Repositioning Actors And Actions In International Arbitration’, στο Christian Klausegger , Peter Klein and others (eds) Austrian Yearbook on International Arbitration 2018, (Volume 2018, Manz’sche Verlags- und Universitätsbuchhandlung; Manz’sche Verlags- und Universitätsbuchhandlung 2018) 258
[7] Jacob Grierson και Stefano Mechelli, “The new Emergency Arbitrator Provisions in the 2012 ICC Arbitration Rules” (2012)
[8] Gerald Metals v Timis & Ors [2016] EWHC 2327 (Ch) [2016]
[9]Arshad Ghaffar, ‘Legislative Comment, The 2012 ICC Arbitration Rules’ (2012) Arbitration 171, 178
[10] James Freeman and Louise Fisher, Allen & Overy, “Arbitration of banking and financial disputes” (Resource W-012-5557) <www.practicallaw.com>
[11] Ibid
[12] Arshad Ghaffar, ‘Legislative Comment, The 2012 ICC Arbitration Rules’ (2012) Arbitration 171, 178